Skip to main content

 рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдХे рдиाрдо рд╕े рдЖрдЬ рдЕрдзिрдХांрд╢ рднाрд░рддीрдп рдЕрдкрд░рдЪिрдд рд╣ैं рдХिрди्рддु рдкाрдХिрд╕्рддाрди, рдЕрдлрдЧाрдиिрд╕्рддाрди рднी рдЗрд╕рд╕े рднрд▓ी рднांрддि рдкрд░िрдЪिрдд рд╣ै। рдЬिрд╕ рдЕрдл़рдЧाрди рдХो рдЕрдоेрд░िрдХा рддрдХ рднेрдж рдирд╣ीं рдкाрдпा рд╡ो рдЕрдл़рдЧाрди рд╣рд░ी рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдХे рдиेрддृрдд्рд╡ рдоें рд╕िрдЦों рдиे рдХрдм्рдЬा рдХрд░ рд▓िрдпा рдеा।


рд░рдгрдиीрддि рдФрд░ рд░рдгрдХौрд╢рд▓ рдХी рджृрд╖्рдЯि рд╕े рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдХी рддुрд▓рдиा рд╡िрд╢्рд╡ рдХे рд╢्рд░ेрд╖्рда рд╕ेрдиाрдиाрдпрдХों рд╕े рдХी рдЧрдИ рд╣ै।

рд╕рд░ рд╣ेрдирд░ी рдЧ्рд░िрдлिрди рдиे рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдХो "рдЦाрд▓рд╕ाрдЬी рдХा рдЪैंрдкिрдпрди" рдХрд╣ा рд╣ै। рдм्рд░िрдЯिрд╢ рд╢ाрд╕рдХों рдиे рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдХी рддुрд▓рдиा рдиेрдкोрд▓िрдпрди рд╕े рднी рдХी рд╣ै।

рд╕ाрд▓ 2014 рдоें рдСрд╕्рдЯ्рд░ेрд▓िрдпा рдХी рдПрдХ рдкрдд्рд░िрдХा, рдмिрд▓िрдиिрдпрд░ рдСрд╕्рдЯ्рд░ेрд▓िрдпंрд╕ рдиे рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдХे рджрд╕ рд╕рдмрд╕े рдорд╣ाрди рд╡िрдЬेрддाрдУं рдХी рд╕ूрдЪी рдЬाрд░ी рдХी। рдЗрд╕ рд╕ूрдЪी рдоें рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдХा рдиाрдо рд╕рдмрд╕े рдКрдкрд░ рдеा।



✍️рдЗрддрдиा рдорд╣ाрди рд╡्рдпрдХ्рддि рдЖрдЦिрд░ рдХौрди рдеा?

рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдХा рдЬрди्рдо 1791 рдоें 28 рдЕрдк्рд░ैрд▓ рдХो рдПрдХ рдЙрдк्рдкрд▓ рдЦрдд्рд░ी рд╕िрдХ्рдЦ рдкрд░िрд╡ाрд░ рдоें рдЧुрдЬрд░ांрд╡ाрд▓ा рдкंрдЬाрдм рдоें рд╣ुрдЖ рдеा। рдЗрдирдХे рдкिрддा рдХा рдиाрдо рдЧुрд░рджрдпाрд▓ рд╕िंрд╣ рдЙрдк्рдк्рдкрд▓ рдФрд░ рдоाँ рдХा рдиाрдо рдзрд░्рдоा рдХौрд░ рдеा। рдмрдЪрдкрди рдоें рдЙрди्рд╣ें рдШрд░ рдХे рд▓ोрдЧ рдк्рдпाрд░ рд╕े "рд╣рд░िрдпा" рдХрд╣рддे рдеे। рд╕ाрдд рд╡рд░्рд╖ рдХी рдЖрдпु рдоें рдЗрдирдХे рдкिрддा рдХा рджेрд╣ांрдд рд╣ो рдЧрдпा। 1805 рдИ. рдХे рдм рдмрд╕ंрддोрдд्рд╕рд╡ рдкрд░ рдПрдХ рдк्рд░рддिрднा рдЦोрдЬ рдк्рд░рддिрдпोрдЧिрддा рдоें, рдЬिрд╕े рдорд╣ाрд░ाрдЬा рд░рдгрдЬीрдд рд╕िंрд╣ рдиे рдЖрдпोрдЬिрдд рдХिрдпा рдеा, рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдиे рднाрд▓ा рдЪрд▓ाрдиे, рддीрд░ рдЪрд▓ाрдиे рддрдеा рдЕрди्рдп рдк्рд░рддिрдпोрдЧिрддाрдУं рдоें рдЕрдкрдиी рдЕрдж्рднुрдд рдк्рд░рддिрднा рдХा рдкрд░िрдЪрдп рджिрдпा। рдЗрд╕рд╕े рдк्рд░рднाрд╡िрдд рд╣ोрдХрд░ рдорд╣ाрд░ाрдЬा рд░рдгрдЬीрдд рд╕िंрд╣ рдиे рдЙрди्рд╣ें рдЕрдкрдиी рд╕ेрдиा рдоें рднрд░्рддी рдХрд░ рд▓िрдпा। рд╢ीрдШ्рд░ рд╣ी рд╡े рдорд╣ाрд░ाрдЬा рд░рдгрдЬीрдд рд╕िंрд╣ рдХे рд╡िрд╢्рд╡ाрд╕рдкाрдд्рд░ рд╕ेрдиाрдиाрдпрдХों рдоें рд╕े рдПрдХ рдмрди рдЧрдпे।


рд░рдгрдЬीрдд рд╕िंрд╣ рдПрдХ рдмाрд░ рдЬंрдЧрд▓ рдоें рд╢िрдХाрд░ рдЦेрд▓рдиे рдЧрдпे। рдЙрдирдХे рд╕ाрде рдХुрдЫ рд╕ैрдиिрдХ рдФрд░ рд╣рд░ी рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдеे। рдЙрд╕ी рд╕рдордп рдПрдХ рд╡िрд╢ाрд▓ рдЖрдХाрд░ рдХे рдмाрдШ рдиे рдЙрди рдкрд░ рд╣рдорд▓ा рдХрд░ рджिрдпा। рдЬिрд╕ рд╕рдордп рдбрд░ рдХे рдоाрд░े рд╕рднी рджрд╣рд╢рдд рдоें рдеे, рд╣рд░ी рд╕िंрд╣ рдоुрдХाрдмрд▓े рдХो рд╕ाрдордиे рдЖрдП। рдЗрд╕ рдЦрддрд░рдиाрдХ рдоुрдарднेрдб़ рдоें рд╣рд░ी рд╕िंрд╣ рдиे рдмाрдШ рдХे рдЬрдмрдб़ों рдХो рдЕрдкрдиे рджोрдиों рд╣ाрдеों рд╕े рдкрдХрдб़ рдХрд░ рдЙрд╕рдХे рдоुंрд╣ рдХो рдмीрдЪ рдоें рд╕े рдЪीрд░ рдбाрд▓ा। рдЙрд╕рдХी рдЗрд╕ рдмрд╣ाрджुрд░ी рдХो рджेрдЦ рдХрд░ рд░рдгрдЬीрдд рд╕िंрд╣ рдиे рдХрд╣ा ‘рддुрдо рддो рд░ाрдЬा рдирд▓ рдЬैрд╕े рд╡ीрд░ рд╣ो’, рддрднी рд╕े рд╡ो ‘рдирд▓рд╡ा’ рдХे рдиाрдо рд╕े рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╣ो рдЧрдпे। рдирд▓рд╡ा рдорд╣ाрд░ाрдЬा рд░рдгрдЬीрдд рд╕िंрд╣ рдХे рд╕ेрдиाрдз्рдпрдХ्рд╖ рдеे। рдорд╣ाрд░ाрдЬा рд░рдгрдЬीрдд рд╕िंрд╣ рдХे рд╢ाрд╕рдирдХाрд▓ рдоें 1807 рдИ. рд╕े рд▓ेрдХрд░ 1837 рдИ. рддрдХ (рддीрди рджрд╢рдХ рддрдХ) рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рд▓рдЧाрддाрд░ рдЕрдлрдЧाрдиों рд╕े рд▓ोрд╣ा рд▓ेрддे рд░рд╣े। рдЕрдлрдЧाрдиों рдХे рдЦिрд▓ाрдл рдЬрдЯिрд▓ рд▓рдб़ाрдИ рдЬीрддрдХрд░ рдЙрди्рд╣ोрдиे рдХрд╕ूрд░, рдоुрд▓्рддाрди, рдХрд╢्рдоीрд░ рдФрд░ рдкेрд╢ाрд╡рд░ рдоें рд╕िрдЦ рд╢ाрд╕рди рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा рдХी рдеी।

рдЕрд╣рдорджрд╢ाрд╣ рдЕрдм्рджाрд▓ी рдХे рдкрд╢्рдЪाрдд् рддैрдоूрд░ рд▓ंрдЧ рдХे рдХाрд▓ рдоें рдЕрдл़рдЧ़ाрдиिрд╕्рддाрди рд╡िрд╕्рддृрдд рддрдеा рдЕрдЦंрдбिрдд рдеा। рдЗрд╕рдоें рдХрд╢्рдоीрд░, рд▓ाрд╣ौрд░, рдкेрд╢ाрд╡рд░, рдХंрдзाрд░ рддрдеा рдоुрд▓्рддाрди рднी рдеे। рд╣ेрд░ाрдд, рдХрд▓ाрдд, рдмрд▓ूрдЪिрд╕्рддाрди, рдлाрд░рд╕ рдЖрджि рдкрд░ рдЙрд╕рдХा рдк्рд░рднुрдд्рд╡ рдеा। рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдиे рдЗрдирдоें рд╕े рдЕрдиेрдХ рдк्рд░рджेрд╢ों рдХो рдЬीрддрдХрд░ рдорд╣ाрд░ाрдЬा рд░рдгрдЬीрдд рд╕िंрд╣ рдХे рдЕрдзीрди рд▓ा рджिрдпा। рдЙрди्рд╣ोंрдиे 1813 рдИ. рдоें рдЕрдЯрдХ, 1818 рдИ. рдоें рдоुрд▓्рддाрди, 1819 рдИ. рдоें рдХрд╢्рдоीрд░ рддрдеा 1823 рдИ. рдоें рдкेрд╢ाрд╡рд░ рдХी рдЬीрдд рдоें рд╡िрд╢ेрд╖ рдпोрдЧрджाрди рджिрдпा।


ЁЯФе рд╕рд░рджाрд░ рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдиे рдЕрдкрдиे рдЕрднिрдпाрдиों рдж्рд╡ाрд░ा рд╕िрди्рдзु рдирджी рдХे рдкाрд░ рдЕрдлрдЧाрди рд╕ाрдо्рд░ाрдЬ्рдп рдХे рдПрдХ рдмрдб़े рднाрдЧ рдкрд░ рдЕрдзिрдХाрд░ рдХрд░рдХे рд╕िрдЦ рд╕ाрдо्рд░ाрдЬ्рдп рдХी рдЙрдд्рддрд░ рдкрд╢्рдЪिрдо рд╕ीрдоांрдд рдХो рд╡िрд╕्рддाрд░ рдХिрдпा рдеा। рдирд▓рд╡े рдХी рд╕ेрдиाрдУं рдиे рдЕрдл़рдЧाрдиों рдХो рдЦैрдмрд░ рджрд░्рд░े рдХे рдЙрд╕ рдУрд░ рдЦрджेрдб़ рдХрд░ рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдХी рдзाрд░ा рд╣ी рдмрджрд▓ рджी। рдЦ़ैрдмрд░ рджрд░्рд░ा рдкрд╢्рдЪिрдо рд╕े рднाрд░рдд рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХрд░рдиे рдХा рдПрдХ рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдоाрд░्рдЧ рд╣ै। рдЦ़ैрдмрд░ рджрд░्рд░े рд╕े рд╣ोрдХрд░ рд╣ी 500 рдИрд╕ा рдкूрд░्рд╡ рдоें рдпूрдиाрдиिрдпों рдХे рднाрд░рдд рдкрд░ рдЖрдХ्рд░рдордг рдХрд░рдиे рдФрд░ рд▓ूрдЯрдкाрдд рдХрд░рдиे рдХी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рд╢ुрд░ू рд╣ुрдИ। рдЗрд╕ी рджрд░्рд░े рд╕े рд╣ोрдХрд░ рдпूрдиाрдиी, рд╣ूрдг, рд╢рдХ, рдЕрд░рдм, рддुрд░्рдХ, рдкрдаाрди рдФрд░ рдоुрдЧрд▓ рд▓рдЧрднрдЧ рдПрдХ рд╣рдЬाрд░ рд╡рд░्рд╖ рддрдХ рднाрд░рдд рдкрд░ рдЖрдХ्рд░рдордг рдХрд░рддे рд░рд╣े। рддैрдоूрд░ рд▓ंрдЧ, рдмाрдмрд░ рдФрд░ рдиाрджिрд░рд╢ाрд╣ рдХी рд╕ेрдиाрдУं рдХे рд╣ाрдеों рднाрд░рдд рдмेрд╣рдж рдкीрдб़िрдд рд╣ुрдЖ рдеा। рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдиे рдЦ़ैрдмрд░ рджрд░्рд░े рдХा рдоाрд░्рдЧ рдмंрдж рдХрд░рдХे рдЗрд╕ рдРрддिрд╣ाрд╕िрдХ рдЕрдкрдоाрдирдЬрдирдХ рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдХा рдкूрд░्рдг рд░ूрдк рд╕े рдЕрди्рдд рдХрд░ рджिрдпा рдеा।

рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдиे рдЕрдлрдЧाрдиों рдХो рдкрдЫाрдб़ рдХрд░ рдиिрдо्рдирд▓िрдЦिрдд рд╡िрдЬрдпों рдоें рднाрдЧ рд▓िрдпा: рд╕िрдпाрд▓рдХोрдЯ (1802), рдХрд╕ूрд░ (1807), рдоुрд▓्рддाрди (1818), рдХрд╢्рдоीрд░ (1819), рдкрдЦрд▓ी рдФрд░ рджрдорддौрд░ (1821-2), рдкेрд╢ाрд╡рд░ (1834) рдФрд░ рдЦ़ैрдмрд░ рд╣िрд▓्рд╕ рдоें рдЬрдорд░ौрдж (1836) । рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдХрд╢्рдоीрд░ рдФрд░ рдкेрд╢ाрд╡рд░ рдХे рдЧрд╡рд░्рдирд░ рдмрдиाрдпे рдЧрдпे। рдХрд╢्рдоीрд░ рдоें рдЙрди्рд╣ोрдиे рдПрдХ рдирдпा рд╕िрдХ्рдХा рдвाрд▓ा рдЬो ‘рд╣рд░ि рд╕िрди्рдЧी’ рдХे рдиाрдо рд╕े рдЬाрдиा рдЧрдпा। рдпрд╣ рд╕िрдХ्рдХा рдЖрдЬ рднी рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ाрд▓рдпों рдоें рдк्рд░рджрд░्рд╢िрдд рд╣ै।



рдоुрд▓्рддाрди рд╡िрдЬрдп рдоें рд╣рд░िрд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдХी рдк्рд░рдоुрдЦ рднूрдоिрдХा рд░рд╣ी। рдорд╣ाрд░ाрдЬा рд░рдгрдЬीрдд рд╕िंрд╣ рдХे рдЖрд╣्рд╡ाрди рдкрд░ рд╡े рдЖрдд्рдордмрд▓िрджाрдиी рджрд╕्рддे рдоें рд╕рдмрд╕े рдЖрдЧे рд░рд╣े। рдпрд╣ां рдпुрдж्рдз рдоें рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдиे рд╕ेрдиा рдХा рдиेрддृрдд्рд╡ рдХिрдпा। рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рд╕े рдпрд╣ां рдХा рд╢ाрд╕рдХ рдЗрддрдиा рднрдпрднीрдд рд╣ुрдЖ рдХि рд╡рд╣ рдкेрд╢ाрд╡рд░ рдЫोрдб़рдХрд░ рднाрдЧ рдЧрдпा। рдЕрдЧрд▓े рджрд╕ рд╡рд░्рд╖ों рддрдХ рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдХे рдиेрддृрдд्рд╡ рдоें рдкेрд╢ाрд╡рд░ рдкрд░ рдорд╣ाрд░ाрдЬा рд░рдгрдЬीрдд рд╕िंрд╣ рдХा рдЖрдзिрдкрдд्рдп рдмрдиा рд░рд╣ा, рдкрд░ рдпрджा-рдХрджा рдЯрдХрд░ाрд╡ рднी рд╣ोрддे рд░рд╣े। рдЗрд╕ рдкрд░ рдкूрд░्рдгрдд: рд╡िрдЬрдп 6 рдордИ, 1834 рдХो рд╕्рдеाрдкिрдд рд╣ुрдИ।

рдЕрдк्рд░ैрд▓ 1836 рдоें, рдЬрдм рдкूрд░ी рдЕрдлрдЧाрди рд╕ेрдиा рдиे рдЬрдорд░ौрдж рдкрд░ рд╣рдорд▓ा рдХिрдпा рдеा, рдЕрдЪाрдирдХ рдк्рд░ाрдгрдШाрддрдХ рдШाрдпрд▓ рд╣ोрдиे рдкрд░ рдирд▓рд╡ा рдиे рдЕрдкрдиे рдиुрдоाрдпंрджे рдорд╣ाрди рд╕िंрд╣ рдХो рдЖрджेрд╢ рджिрдпा рдХि рдЬрдм рддрдХ рд╕рд╣ाрдпрддा рдХे рд▓िрдпे рдирдпी рд╕ेрдиा рдХा рдЖрдЧрдорди рдиा рд╣ो рдЬाрдпे рдЙрдирдХी рдоृрдд्рдпु рдХी рдШोрд╖рдгा рдиा рдХी рдЬाрдпे рдЬिрд╕рд╕े рдХि рд╕ैрдиिрдХ рд╣рддोрдд्рд╕ाрд╣िрдд рдиा рд╣ो рдФрд░ рд╡ीрд░рддा рд╕े рдбрдЯे рд░рд╣े। рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдХी рдЙрдкрд╕्рдеिрддि рдХे рдбрд░ рд╕े рдЕрдлрдЧाрди рд╕ेрдиा рджрд╕ рджिрдиों рддрдХ рдкीрдЫे рд╣рдЯी рд░рд╣ी। рдПрдХ рдк्рд░рддिрд╖्рдаिрдд рдпोрдж्рдзा рдХे рд░ूрдк рдоें рдирд▓рд╡ा рдЕрдкрдиे рдкрдаाрди рджुрд╢्рдордиों рдХे рд╕рдо्рдоाрди рдХे рднी рдЕрдзिрдХाрд░ी рдмрдиे।


☝️"рдЪुрдк рд╣ो рдЬा рд╡рд░рдиा рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдЖ рдЬाрдПрдЧा"


рд╣рдоें рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдХे рдмाрд░े рдоें рдПрдХ рдХिрд╕्рд╕ा рдкреЭрдиे рдХो

рдоिрд▓ा। рд╡ो рдпे рдХि рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдФрд░ рдХाрдмुрд▓ рдоें рдоाрдПं рдЕрдкрдиे рдмрдЪ्рдЪे рдХो рдпे рдХрд╣рдХрд░ рдЪुрдк рдХрд░ाрддी рдеी рдХि “рдЪुрдк рд╕ा, рд╣рд░ि рд░ाрдШрд▓े” рдпाрдиी рдЪुрдк рд╣ो рдЬा рд╡рд░рдиा рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдЖ рдЬाрдПрдЧा। рдЖрдк рджेрдЦें рдХि рдирд▓рд╡ा рдХा рдХिрддрдиा рдЦौреЮ рдеा рдкрдаाрдиों рдХे рдмीрдЪ।

рд╣рдоें рдкрд╣рд▓े рд▓рдЧा рдХि рдЕрдкрдиे рдЗрд╕ рдорд╣ाрди рдпोрдж्рдзा рд╕े рд▓рдЧाрд╡ рдХे рдЪрд▓рддे рдпे рдХрд╣ाрдиिрдпां рдмрдиा рджी рдЧрдИ рд╣ोंрдЧी। рд▓ेрдХिрди рдлिрд░ рдж рдбॉрди рдоें рдПрдХ рдкाрдХिрд╕्рддाрди рдкрдд्рд░рдХाрд░ рдоाрдЬिрдж рд╢ेрдЦ рдХा рд▓ेрдЦ рдоिрд▓ा। рдоाрдЬिрдж рд╢ेрдЦ рд▓िрдЦрддे рд╣ैं,

“рдмрдЪрдкрди рдоें рдоेрд░े рдкिрддा рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдХी рдХрд╣ाрдиिрдпां рд╕ुрдиाрдпा рдХрд░рддे рдеे, рдХि рдХैрд╕े рдкрдаाрди рдпुрд╕ुреЮреЫрдИ рдФрд░рддें рдЕрдкрдиे рдмрдЪ्рдЪों рдХो рдпे рдХрд╣рдХрд░ рдбрд░ाрддी рдеी, рдЪुрдк рд╕ा, рд╣рд░ि рд░ाрдШрд▓े। рдпाрдиी рдЪुрдк рд╣ो рдЬा рд╡рд░рдиा рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдЖ рдЬाрдПрдЧा” 


рдирд▓рд╡ा рдХे рдбрд░ рд╕े рдкрдаाрди рдкрд╣рдирдиे рд▓рдЧे рдеे рд╕рд▓рд╡ाрд░-рдХрдоीрдЬ!


рдЖрдЬ рдЬिрд╕े рдкрдаाрдиी рд╕ूрдЯ рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै рд╡рд╣ рджрд░рдЕрд╕рд▓ рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХी рд╕рд▓рд╡ाрд░-рдХрдоीрдЬ рд╣ै। рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै рдХि рдПрдХ рдмाрд░ рдПрдХ рдмुрд░्рдЬुрдЧ рд╕рд░рджाрд░ рдиे рдЕрдкрдиे рднाрд╖рдг рдоें рдХрд╣ा рдеा, ”рд╣рдоाрд░े рдкूрд░्рд╡рдЬ рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдиे рдкрдаाрдиों рдХो рд╕рд▓рд╡ाрд░ рдкрд╣рдиा рджी рдеी। рдЖрдЬ рднी рд╕िрдЦों рдХे рдбрд░ рд╕े рдкрдаाрди рд╕рд▓рд╡ाрд░ рдкрд╣рдирддे рд╣ैं.” рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдХी рд▓ीрдбрд░рд╢िрдк рдоें рдорд╣ाрд░ाрдЬा рд░рдгрдЬीрдд рд╕िंрд╣ рдХी рд╕ेрдиा 1820 рдоें рдл्рд░ंрдЯिрдпрд░ рдоें рдЖрдпी рдеी। рддрдм рдирд▓рд╡ा рдХी рдлौрдЬ рдиे рдмрд╣ुрдд рдЖрд╕ाрдиी рд╕े рдкрдаाрдиों рдкрд░ рдЬीрдд рд╣ाрд╕िрд▓ рдХрд░ рд▓ी рдеी। рд▓िрдЦिрдд рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдоें рдпрд╣ी рдПрдХ рдРрд╕ा рд╡рдХ्рдд рд╣ै, рдЬрдм рдкрдаाрди рдорд╣ाрд░ाрдЬा рд░рдгрдЬीрдд рд╕िंрд╣ рдХे рд╢ाрд╕рди рдХे рдЧुрд▓ाрдо рд╣ो рдЧрдП рдеे। рдЙрд╕ рд╡рдХ्рдд рдЬिрд╕рдиे рднी рд╕िрдЦों рдХा рд╡िрд░ोрдз рдХिрдпा рдЙрдирдХो рдмेрд░рд╣рдоी рд╕े рдХुрдЪрд▓ рджिрдпा рдЧрдпा। рддрдм рдпे рдмाрдд рдмрд╣ुрдд рдк्рд░рдЪрд▓िрдд рд╣ो рдЧрдИ рдеी рдХि рд╕िрдЦ рддीрди рд▓ोрдЧों рдХी рдЬाрди рдирд╣ीं рд▓ेрддे рд╣ैं… рдкрд╣рд▓ा рд╕्рдд्рд░िрдпां… рджूрд╕рд░ा рдмрдЪ्рдЪे рдФрд░ рддीрд╕рд░ा рдмुрдЬुрд░्рдЧ। рдмрд╕ рдХ्рдпा рдеा, рддрднी рд╕े рдкрдаाрди рдкंрдЬाрдмी рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдкрд╣рдиा рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ा рд╕рд▓рд╡ाрд░ рдХрдоीрдЬ рдкрд╣рдирдиे рд▓рдЧे। рдпाрдиि рдПрдХ рдРрд╕ा рд╡рдХ्рдд рдЖрдпा рдЬрдм рдорд╣िрд▓ाрдПं рдФрд░ рдкुрд░ुрд╖ рдПрдХ рдЬैрд╕े рд╣ी рдХрдкрдб़े рдкрд╣рдирдиे рд▓рдЧे। рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рд╕िрдЦ рднी рдЙрди рдкрдаाрдиों рдХो рдоाрд░рдиे рд╕े рдкрд░рд╣ेрдЬ рдХрд░рдиे рд▓рдЧे рдЬिрди्рд╣ोंрдиे рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХे рд╕рд▓рд╡ाрд░ рдзाрд░рдг рдХрд░ рд▓िрдпे। ‘рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा- рдж рдЪैंрдкिрдпрди рдСрдл рдЦाрд▓рд╕ा рдЬी’ рдХिрддाрдм рдоें рдЗрд╕ рддрд░рд╣ рдХे рдХрдИ рдк्рд░рд╕ंрдЧों рдХा рдЬिрдХ्рд░ рд╣ै। рдХрд╣рдиे рдХा рдорддрд▓рдм рдпрд╣ рдХि рдЬिрди рдкрдаाрдиों рдХो рджुрдиिрдпा рдХा рд╕рдмрд╕े рдмेрд╣рддрд░ीрди рд▓рдб़ाрдХू рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै рдЙрди рдкрдаाрдиों рдоें рднी рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдХे рдиाрдо рдХा рдЬрдмрд░рджрд╕्рдд рдЦौрдл рдеा। рдЗрддрдиा рдЦौреЮ рдеा рдХि рдЬрд╣ांрдЧीрд░िрдпा рдХिрд▓े рдХे рдкाрд╕ рдЬрдм рдкрдаाрдиों рдХे рд╕ाрде рдпुрдж्рдз рд╣ुрдЖ рддрдм рдкрдаाрди рдпрд╣ рдХрд╣рддे рд╣ुрдП рд╕ुрдиे рдЧрдпे - рддौрдмा, рддौрдмा, рдЦुрджा рдЦुрдж рдЦाрд▓рд╕ा рд╢ुрдж। рдЕрд░्рдеाрдд рдЦुрджा рдоाрдл рдХрд░े, рдЦुрджा рд╕्рд╡рдпं рдЦाрд▓рд╕ा рд╣ो рдЧрдпे рд╣ैं।


ЁЯЧб️рд╡ीрд░рдЧрддि!

1837 рдоें рдЬрдм рд░ाрдЬा рд░рдгрдЬीрдд рд╕िंрд╣ рдЕрдкрдиे рдмेрдЯे рдХी рд╢ाрджी рдоें рд╡्рдпрд╕्рдд рдеे рддрдм рд╕рд░рджाрд░ рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдЙрдд्рддрд░ рдкрд╢्рдЪिрдо рд╕ीрдоा рдХी рд░рдХ्рд╖ा рдХрд░ рд░рд╣े рдеे। рдРрд╕ा рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै рдХि рдирд▓рд╡ा рдиे рд░ाрдЬा рд░рдгрдЬीрдд рд╕िंрд╣ рд╕े рдЬрдорд░ौрдж рдХे рдХिрд▓े рдХी рдУрд░ рдмрдв़ी рд╕ेрдиा рднेрдЬрдиे рдХी рдоाँрдЧ рдХी рдеी рд▓ेрдХिрди рдПрдХ рдорд╣ीрдиे рддрдХ рдорджрдж рдХे рд▓िрдП рдХोрдИ рд╕ेрдиा рдирд╣ीं рдкрд╣ुँрдЪी। рд╕рд░рджाрд░ рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдЕрдкрдиे рдоुрда्рдаी рднрд░ рд╕ैрдиिрдХों рдХे рд╕ाрде рд╡ीрд░рддाрдкूрд░्рд╡рдХ рд▓рдб़рддे рд╣ुрдП рд╡ीрд░рдЧрддि рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдП। рдЙрди्рд╣ोрдиे рд╕िрдЦ рд╕ाрдо्рд░ाрдЬ्рдп рдХी рд╕ीрдоा рдХो рд╕िрди्рдзु рдирджी рдХे рдкрд░े рд▓े рдЬाрдХрд░ рдЦैрдмрд░ рджрд░्рд░े рдХे рдоुрд╣ाрдиे рддрдХ рдкрд╣ुँрдЪा рджिрдпा। рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдХी рдоृрдд्рдпु рдХे рд╕рдордп рд╕िрдЦ рд╕ाрдо्рд░ाрдЬ्рдп рдХी рдкрд╢्рдЪिрдоी рд╕ीрдоा рдЬрдорд░ुрдж рддрдХ рдкрд╣ुंрдЪ рдЪुрдХी рдеी।

рд╣рд░ी рд╕िंрд╣ рдХी рдоृрдд्рдпु рд╕े рд╕िрдЦ рд╕ाрдо्рд░ाрдЬ्рдп рдХो рдПрдХ рдмреЬा рдЭрдЯрдХा рд▓рдЧा рдФрд░ рдорд╣ाрд░ाрдЬा рд░рдгрдЬीрдд рд╕िंрд╣ рдХाрдмुрд▓ рдХो рдЕрдкрдиे рдХрдм्реЫे рдоें рд▓ेрдиे рдХा рд╕рдкрдиा рдкूрд░ा рдирд╣ीं рдХрд░ рдкाрдП। рдЕреЮреЪाрди рд▓реЬाрдХे рдЬिрдирдХे рдЪрд▓рддे рдХाрдмुрд▓ рдХो ‘рд╕ाрдо्рд░ाрдЬ्рдпों рдХी рдХрдм्рд░рдЧाрд╣’ рдХрд╣ा рдЬाрддा рдеा। рдЙрдирдХे рд╕ाрдордиे рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдиे 20 рд▓реЬाрдЗрдпां рд▓реЬी рдеी рдФрд░ рд╕рдмрдоें рдЬीрдд рд╣ाрд╕िрд▓ рдХी рдеी। рдЗрд╕ी рдХे рдЪрд▓рддे рдорд╣ाрд░ाрдЬा рд░рдгрдЬीрдд рд╕िंрд╣ рдмреЬे рдЪाрд╡ рд╕े рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдХे рдЬीрдд рдХे рдХिрд╕्рд╕े рд╕рдмрдХो рд╕ुрдиाрдпा рдХрд░рддे рдеे। рдЗрддрдиा рд╣ी рдирд╣ीं рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдХрд╢्рдоीрд░ рд╕े рд╢ॉрд▓ рдоांрдЧрдХрд░ рдЙрди рдкрд░ рдЗрди рд▓реЬाрдЗрдпों рдХो рдкेंрдЯ рдХрд░рд╡ाрдпा рдеा। рдПрдХ рд╢ाрд▓ рдХी рдХीрдордд рддрдм 5 рд╣рдЬाрд░ рд░ूрдкрдпे рд╣ुрдЖ рдХрд░рддी рдеी। рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдХी рдЖреЩिрд░ी рдЗрдЪ्рдЫा рдХो рдз्рдпाрди рдоें рд░рдЦрддे рд╣ुрдП рдХि рдЙрдирдХी рд░ाрдЦ рдХो рд▓ाрд╣ौрд░ рдоें рдХुрд╢्рддी рдХे рдЙрд╕ी рдЕрдЦाреЬे рдоें рдоिрд▓ा рджिрдпा рдЧрдпा рдЬिрд╕рдоें рдЙрди्рд╣ोंрдиे рдЕрдкрдиी рдЬिंрджрдЧी рдХी рдкрд╣рд▓ी рд▓реЬाрдИ рдЬीрддी рдеी। 1892 рдоें рдкेрд╢ाрд╡рд░ рдХे рдПрдХ рд╣िрди्рджू рдмाрдмू рдЧрдЬ्рдЬू рдорд▓्рд▓ рдХрдкूрд░ рдиे рдЙрдирдХी рд╕्рдоृрддि рдоें рдХिрд▓े рдХे рдЕрди्рджрд░ рдПрдХ рд╕्рдоाрд░рдХ рдмрдирд╡ाрдпा।


рдЬрдм-рдЬрдм рднाрд░рдд рдХे рд░рдгрдмांрдХुрд░ों рдХी рдмाрдд рд╣ोрдЧी, рддрдм-рддрдм рдкंрдЬाрдм рдХे рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдоें рдорд╣ाрд░ाрдЬा рд░рдгрдЬीрдд рд╕िंрд╣ рдХे рдпोрдЧрджाрди рдХा рдЙрд▓्рд▓ेрдЦ рдХिрдпा рдЬाрдПрдЧा, рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдХे рдмिрдиा рд╡рд╣ рдЕрдзूрд░ा рд╣ी рд░рд╣ेрдЧा। рд╣ाрд▓ांрдХि рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдХे рдмाрд░े рдоें рдмрд╣ुрдд рдХрдо рд╢ोрдз рд╣ुрдП рд╣ैं। рд▓ोрдЧों рдХो рдмрд╣ुрдд рдХрдо рдЬाрдирдХाрд░िрдпां рд╣ैं। рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдоें рдирд▓рд╡ा рдХो рд╡ो рд╕्рдеाрди рдирд╣ीं рдоिрд▓ा рдЬो рдЙрди्рд╣ें рдоिрд▓рдиा рдЪाрд╣िрдП। рдХुрдЫ рд╡िрдж्рд╡ाрдиों рдХा рдоाрдирдиा рд╣ै рдХि рд░ाрдЬा рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдХी рд╡ीрд░рддा рдХो, рдЙрдирдХे рдЕрджрдо्рдп рд╕ाрд╣рд╕ рдХो рдкुрд░рд╕्рдХृрдд рдХрд░рддे рд╣ुрдП рднाрд░рдд рдХे рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рдз्рд╡рдЬ рддिрд░ंрдЧे рдХी рддीрд╕рд░ी рдкрдЯ्рдЯी рдХो рд╣рд░ा рд░ंрдЧ рджिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рд▓िрд╣ाрдЬा рдпे рдЙрдЪिрдд рд╡рдХ्рдд рд╣ै рдХि рдкूрд░े рджेрд╢ рдоें рд╕рд░рджाрд░ рд╣рд░ि рд╕िंрд╣ рдирд▓рд╡ा рдХे рдпुрдж्рдз рдХौрд╢рд▓ рдФрд░ рдЙрдирдХी рд╢рд╣ाрджрдд рдХी рд╡ीрд░ рдЧाрдеा рдХो рдХिрддाрдмों рдоें рдкрдв़ाрдпा рдЬाрдП, рдЬрди-рдЬрди рддрдХ рдлैрд▓ाрдпा рдЬाрдП। 


рдЬрдп рд╣िंрдж рдЬрдп рднाрд░рдд ЁЯЗоЁЯЗ│⚔️